Mamy zatem dwie sytuacje: gdy prace budowlane wykonywane są bez wymaganego pozwolenia na budowę oraz druga sytuacja gdy prace wykonuje się bez zgłoszenia lub pomimo sprzeciwu właściwego organu. Podział ten bierze się stąd, że ustawodawca dokonał przedmiotowego podziału robót budowlanych. Jakie przepisy dotyczące szczegółowych wymagań sanitarnohigienicznych obowiązują przedsiębiorców przy świadczeniu usług fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej? W sprawie wymagań dla lokalu przeznaczonego na ww. działalność usługową, uprzejmie informuję, że organem właściwym do udzielania informacji na zapytania dotyczące etapów planowania i realizacji ww. działalności jest państwowy powiatowy inspektor sanitarny, właściwy terenowo ze względu na lokalizację oferowanych usług. Przepisy prawa nie przewidują obowiązku zgłoszenia samego rozpoczęcia ww. działalności, jednakże stanowisko organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej może być wymagane przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawa budowlanego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.), na etapie zmiany sposobu użytkowania (art. 71) lub w przypadku konieczności uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego (art. 56). Ponadto, może być konieczne uzyskanie zgód bądź opinii dotyczących odstępstwa od warunków technicznych, czy bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej szczebla wojewódzkiego i powiatowego. Odnosząc się do kwestii uzgadniania projektu lokalu usługowego wyjaśniam, że zgodnie z art. 3 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 59, z późn. zm.) do zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego należy w szczególności uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych dotyczących budowy oraz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych. W sprawie uzgodnień dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych, właściwym jest państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub działający w imieniu państwowego inspektora sanitarnego uprawniony rzeczoznawca do spraw sanitarnohigienicznych. Uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych przez właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego lub rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych polega na sprawdzeniu dokumentacji projektowej i przeanalizowaniu zaplanowanych rozwiązań w aspekcie zgodności z zapisami prawa mającymi wpływ na stan sanitarnohigieniczny obiektu oraz możliwości wystąpienia w zrealizowanym na podstawie przedmiotowego projektu obiekcie zagrożeń dla życia i zdrowia człowieka. Państwowa Inspekcja Sanitarna dokonuje uzgodnień wyłącznie na wniosek zainteresowanych. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej pobierają opłaty za wykonane czynności związane z nadzorem sanitarnym na podstawie art. 36 ww. ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ponadto ww. działalności regulują między innymi przepisy: ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 59, z późn. zm.), w szczególności art. 16, ustawy z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 59, z późn. zm.), określająca wymagania dotyczące składu, oznakowania, przechowywania kosmetyków, ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2020 r. poz. 797, z późn. zm.), w zakresie postępowania z odpadami, rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 797, z późn. zm.) - w zakresie zapewnienia wymagań w odniesieniu do pracowników w rozumieniu Kodeksu Pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 797, z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2020 r. poz. 797, z późn. zm.), w odniesieniu do pomieszczeń przeznaczonych na działalność. Zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi osoby inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych podejmujące czynności, w trakcie wykonywania których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, są zobowiązane do wdrożenia i stosowania procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. Procedury powinny regulować sposób postępowania przy wykonywaniu czynności, w trakcie których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, zasady stosowania sprzętu poddawanego sterylizacji, sposoby przeprowadzania dezynfekcji skóry i błon śluzowych oraz dekontaminacji pomieszczeń i urządzeń. Należy podkreślić, że wszystkie sprzęty (narzędzia i materiały), wykorzystywane podczas zabiegów naruszających ciągłość skóry i tkanek, muszą być sterylne. Na wniosek podmiotu zobowiązanego do wdrożenia i stosowania procedur państwowy powiatowy inspektor sanitarny może zaopiniować te procedury. W latach 2012-2016 Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - PZH wraz z partnerami realizował Projekt pn. „Zapobieganie zakażeniom HCV”, składający się z 5 głównych działań. Główny Inspektorat Sanitarny był partnerem Projektu nr 5 pn. „Edukacja pracowników wybranych zawodów zwiększonego ryzyka transmisji zakażeń krwiopochodnych i ogółu społeczeństwa w zakresie prewencji (HCV, HBV,HIV)”. Projekt 5 miał charakter edukacyjny i skupiał się na edukacji pracowników sektora usług pozamedycznych ( zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, studiów tatuażu itp.), które przebiegają z naruszeniem ciągłości tkanek ludzkich, co przy braku zachowania odpowiednich procedur higienicznych może stanowić zagrożenie w postaci przeniesienia zakażenia drogą krwiopochodną. W ramach Projektu 5 została stworzona platforma e-learningowa, na której można zapoznać się z materiałami edukacyjnymi przygotowanymi przez wybitnych ekspertów. Link do platformy i strony Projektu to: Bezpieczeństwo sanitarno-higieniczne podczas zabawy w piaskownicy. Piaskownica – obiekt budowlany Podstawa prawna: art. 3 pkt 4 lit c i art. 5 Prawo budowlane. Obiekt małej architektury służących codziennej rekreacji, element placu zabaw. Piaskownicę należy projektować i budować: w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w załączniku I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. [1].dotyczących higieny, zdrowia i środowiska, bezpieczeństwa użytkowania i dostępności obiektów, warunków użytkowych zgodnych z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w zakresie: usuwania odpadów i możliwość utrzymania właściwego stanu technicznego. Piaskownica – Produkt Podstawa prawna: art. 2 ust. 2 ustawa z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów· zakresie przepisów art. 10 ust. 2-6 - art. 33 ustawy dotyczące obowiązków producentów i dystrybutorów w zakresie bezpieczeństwa produktów w zakresie, w jakim nie regulują tego przepisy odrębne. Piaskownica bezpieczna: wykonana z materiałów bezpiecznych, niestwarzających zagrożenia dla użytkowników, spełniająca szczegółowe wymagania dotyczące zasad projektowania, sposobu montażu oraz eksploatacji określone w normach z grupy PN-EN 1176 odnoszących się do wyposażenia publicznych placów zabaw oraz określających wymogi dla bezpiecznej nawierzchni na placach zabaw. Kto odpowiada za należyty stan sanitarno-higieniczny piaskownic Podstawa prawna art. 61 Prawo budowlane - zapewnienie właściwego stanu sanitarnotechnicznego Właściciel lub zarządca zobowiązany jest utrzymywać i użytkować piaskownicy w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska, zapewniając spełnienie podstawowych wymagań higieny i zdrowia, utrzymania piaskownicy w należytym stanie sanitarno-technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jej właściwości użytkowych i sprawności technicznej, okresowo kontrolować, przynajmniej raz na pięć lat . Podstawa prawna: art. 22 ust. 1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi – zapewnienie właściwego stan sanitarno-higienicznego. Właściciel, posiadacz lub zarządca nieruchomością, na której znajduje się piaskownica jest obowiązany: utrzymywać nieruchomość w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym poprzez: prowadzenie prawidłowej gospodarki odpadami i ściekami; zwalczanie gryzoni, insektów i szkodników; usuwanie padłych zwierząt z nieruchomości; usuwanie odchodów zwierząt z nieruchomości. Zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne w piaskownicy i ich źródła. Przykładowa grafika Zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego w piaskownicach Rodzicu/Opiekunie/Wychowawco: nie pozwalaj aby dziecko spożywało posiłki oraz napoje w trakcie zabawy w piaskownicy, pamiętaj o higienie rąk i twarzy dziecka każdorazowo po zakończonej zabawie w piaskownicy. Właścicielu/Zarządco piaskownicy: pamiętaj o stałym zabezpieczaniu piaskownic poprzez: ogradzanie terenów zabaw lub piaskownic, zasłanianie piaskownic na noc i w innych okresach ich nieużytkowania, wymienianie piasku w piaskownicy co najmniej przed oraz w trakcie sezonu letniego, wymienianie piasku w piaskownicy każdorazowo po stwierdzeniu w nim obecności widocznych zanieczyszczeń (odpadów, odchodów zwierzęcych i innych). Nadzór organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej Zły stan sanitarno-higieniczny piaskownicy należy zgłosić do powiatowej stacji sanitarnoepidemiologicznej właściwej ze względu na jej występowanie. [1]Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG ( UE L 88 z str. 5, z późn. zm.). Wymagania lokalowe i sanitarne dla żłobków/klubów dziecięcych. Opieka nad dziećmi w wieku do lat 3 może być organizowana w formie żłobka lub klubu dziecięcego. W ramach opieki w powyższych placówkach realizowane są funkcje: opiekuńcza, wychowawcza, edukacyjna. Opieka nad dzieckiem może być sprawowana do ukończenia roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3 rok życia lub w przypadku, gdy niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym – 4 rok życia. Prowadzenie żłobka oraz klubu dziecięcego to działalność regulowana następującymi przepisami: ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3; rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy. Żłobki i kluby dziecięce mogą tworzyć i prowadzić: jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa tworzą żłobki i kluby dziecięce – w formie samorządowych jednostek budżetowych); instytucje publiczne (na przykład urząd, sąd, trybunał, NFZ, PAN); osoby fizyczne; osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego wymaga wpisu do rejestru żłobków i klubów dziecięcych. Rejestr prowadzi odpowiednio: wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na lokalizację żłobka/klubu dziecięcego. Do tych organów należy wnieść wniosek o wpis do rejestru, przy użyciu systemu teleinformatycznego – Portal Informacyjno-Usługowy Emp@tia. Szczegółowe informacje w zakresie zakładania żłobków/klubów dziecięcych znajdują się w Poradniku Głównego Inspektora Sanitarnego – Opieka nad dziećmi w wieku do lat 3 w żłobkach i klubach dziecięcych – Aspekty higieniczne i zdrowotne, który dostępny jest pod linkiem uploads/2018/06/11-06-PORADNIK-GIS-Opieka-nad-dzie%C4% W kwestiach wątpliwych dotyczących indywidualnych rozwiązań projektowych właściwy jest państwowy powiatowy inspektor sanitarny. Pedikuloza (wszawica) w placówce oświatowo-wychowawczej. Co powoduje wszawicę? Najczęściej zarażają się dzieci w wieku 3-12 lat przez kontakty bezpośrednie w trakcie zabawy oraz nie w pełni wyrobione nawyki higieniczne, np. stosowanie wspólnych przedmiotów (szczotki, spinki,grzebienie, ubrania, nakrycia głowy, pluszowe zabawki, materace, pościel). Jakie są objawy wszawicy i jak ją rozpoznać? Pierwszym sygnałem wskazującym na obecność wszawicy jest uporczywe swędzenie, najbardziej intensywny w miejscu występowania pasożytów tj. okolicy skroniowej, ciemieniowej i potylicznej głowy. Może temu towarzyszyć zaczerwienienie głowy, szczególnie na linii włosów lub za uszami. Mogą występować przeczosy tj. drobne ranki i zadrapania spowodowane uporczywym świądem i drapaniem. Konsekwencją tego jest uszkodzenie skóry głowy, które może prowadzi do stanów zapalny i otwiera drogę do zakażeń bakteryjnych i/lub grzybiczych. W skrajnych przypadkach na głowie osoby zarażonej wszawicą pojawia się tzw. „kołtun” tj. włosy zlepione ropno-surowiczą wydzieliną. Jak leczyć wszawicę? W przypadku zdiagnozowania wszawicy należy bezwzględnie leczyć nie tylko samego pacjenta, ale także obserwować i ewentualnie leczyć wszystkie osoby kontaktujące się blisko z pacjentem (rodzina). Do zwalczenia wszawicy konieczne jest zastosowanie odpowiedniego preparatu, który skutecznie likwiduje pasożyty. Obecnie stosowane są preparaty w postaci lotionu, żelu, szamponu i/lub kremu, można je dostać w aptekach. W trakcie leczenia należy bezwzględnie przestrzegać zasad i zaleceń co do sposobu użycia, tj. właściwej aplikacji, czasu działania oraz powtarzania kuracji. Po użyciu preparatu należy wyczesać włosy gęstym grzebieniem (zabieg ten usuwa martwe wszy oraz odklejone gnidy). Potem grzebień należy starannie oczyścić (można wykonać to przez zamrażanie lub zanurzenie we wrzącej wodzie). Zastosowanie preparatu należy powtórzyć po 7-10 dniach. Specjalnym czynnościom poddane powinny być również rzeczy osobiste osoby zarażonej i osób z najbliższego otoczenia. Wszelkie ozdoby do włosów, grzebienie, szczotki należy wygotować lub zniszczyć. Ubrania, pościel należy wyprać w temperaturze co najmniej 60°C (temp. zabija wszy i ich jaja) lub chemicznie i wyprasować żelazkiem z funkcją pary szczególnie przy szwach. Rzeczy, których nie można wyprać trzeba spryskać preparatem owadobójczym, a następnie szczelnie zamknąć na 10 dni w foliowym worku, następnie wyczyścić na sucho lub mokro. W pomieszczeniach należy odkurzyć podłogę i meble. Pluszowe zabawki wyprać lub przetrzymać w zamrażalniku ok. 24-48 godzin. Kiedy wszawica jest wyleczona? Czas leczenia zależy od czasu trwania kuracji. Zasady i zalecenia co do sposobu użycia, tj. właściwej aplikacji, czasu działania oraz powtarzania kuracji znajdują się na opakowaniu i/lub ulotce dołączonej do opakowania odpowiedniego preparatu. Bezwzględnie nie wolno piętnować osoby dotkniętej wszawicą i jej rodziny! Wszawica może wystąpić w każdym środowisku niezależnie od statusu ekonomicznego i poziomu higieny. Powszechnie występująca stygmatyzacja pacjentów ze zdiagnozowaną wszawicą jest główną przyczyną braku wymiany informacji i tym samym utrudnia w znacznym stopniu podjęcie czynności mających na celu leczenie i zapobieganie tym pasożytom. Dlaczego wszawica powraca? Dbałość o higienę osobistą i status społeczny nie mają wpływu na częstość występowania wszawicy. Może się nią zarazić każda osoba przez kontakt z chorym lub jego rzeczami osobistymi. Zarażenie następuje w wyniku bliskiego kontaktu z chorym lub jego rzeczami osobistymi, ponadto zarażeniu się wszawicą sprzyjają duże skupiska ludzi. Działania szkoły w ramach profilaktyki wszawicy Zapewnienie warunków do bezpiecznego i higienicznego pobytu dzieci w placówkach oświatowych i opiekuńczych jest obowiązkiem dyrektora placówki. Postępowanie w przypadku stwierdzenia wszawicy w placówce: Dyrektor placówki zarządza dokonanie przez pielęgniarkę lub osobę upoważnioną kontroli czystości skóry głowy wszystkich dzieci grupie lub klasie oraz wszystkich pracowników szkoły lub placówki, z zachowaniem zasady intymności (kontrola indywidualna w wydzielonym pomieszczeniu). Kontrola może również zostać przeprowadzona z inicjatywy pielęgniarki lub higienistki szkolnej; Pielęgniarka (lub w sytuacji braku pielęgniarki lub higienistki szkolnej w placówce - opiekun dziecka) zawiadamia rodziców dzieci, u których stwierdzono wszawicę o konieczności podjęcia niezwłocznie zabiegów higienicznych skóry głowy. W razie potrzeby instruuje rodziców o sposobie działań, informuje też o konieczności poddania się kuracji wszystkich domowników i monitoruje skuteczność działań; jednocześnie informuje dyrektora placówki o wynikach kontroli i skali zjawiska; Dyrektor lub upoważniona osoba (nauczyciel lub opiekun) informuje wszystkich rodziców o stwierdzeniu wszawicy w grupie dzieci, z zaleceniem codziennej kontroli czystości głowy dziecka oraz czystości głów domowników; W przypadku, gdy rodzice zgłoszą trudności w przeprowadzeniu kuracji (np. brak środków na zakup preparatu), dyrektor szkoły lub placówki we współpracy z ośrodkiem pomocy społecznej, udzielają rodzicom lub opiekunom niezbędnej pomocy; Pielęgniarka lub higienistka szkolna po upływie 7 - 10 dni kontroluje stan czystości skóry głowy dzieci po przeprowadzonych zabiegach higienicznych przez rodziców; W sytuacji stwierdzenia nieskuteczności zalecanych działań, pielęgniarka zawiadamia o tym dyrektora placówki w celu podjęcia bardziej radykalnych kroków (zawiadomienie ośrodka pomocy społecznej o konieczności wzmożenia nadzoru nad realizacją funkcji opiekuńczych przez rodziców dziecka oraz udzielenia potrzebnego wsparcia). Higieniczny rozkład zajęć lekcyjnych. Prawidłowo skonstruowany rozkład zajęć lekcyjnych wpływa na zdrowie oraz możliwości psychofizyczne dzieci i młodzieży, a co za tym idzie na prawidłowy proces uczenia się i osiągane wyniki w nauce. § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach nakłada na dyrektora szkoły obowiązek zapewnia wszystkim uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu w szkole, a także bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach poza szkołą. Podstawą prawną systemu oceny rozkładów zajęć jest § 4 ww. rozporządzenia, który stanowi: „Plan zajęć dydaktyczno-wychowawczych uwzględnia: 1) równomierne obciążenie uczniów zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia; 2) zróżnicowanie zajęć w każdym dniu; 3) możliwości psychofizyczne uczniów podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia”. Dla zaspokojenia podstawowych potrzeb uczniów przy układaniu planów lekcji należy przestrzegać następujących zasad: zajęcia powinny rozpoczynać się o stałej porze, przy czym różnica czasu rozpoczynania zajęć w poszczególnych dniach tygodnia jest nie większa niż 1 godzina, różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia jest nie większa od 1 godziny. Prawidłowo skonstruowany plan lekcji musi uwzględniać potrzebę wypoczynku między lekcjami. Czas trwania przerwy międzylekcyjnej powinien umożliwić uczniom krótki odpoczynek, dlatego też przerwa powinna trwać co najmniej 10 minut. Zaleca się również jedną przerwę 20 minutową, która umożliwi uczniowi spożycie posiłku (dopuszcza się dwie przerwy 15 min.). W klasach edukacji wczesnoszkolnej (I-III) nie ma klasycznego podziału na przedmioty, dlatego o czasie i długości przerw decyduje nauczyciel. Uczniom należy umożliwić różnorodność zajęć i przerw w nauce. Czas czynnej uwagi dziecka w tym wieku to około 20 minut. Naturalna potrzeba ruchu dziecka w wieku 6-9 lat uniemożliwia długotrwałą pracę w pozycji siedzącej, dlatego poszczególne lekcje powinny być dostosowane do możliwości dzieci. W klasach młodszych należy uwzględnić częstsze przerwy oraz stosowanie mikropauz, które pozwalają usunąć zmęczenie statyczne. Ważne! Plan lekcji układamy dla dzieci uwzględniając ich możliwości psychofizyczne. Czy istnieją bezpieczne ,,dopalacze” ? Nie, zażycie jakiegokolwiek ,,dopalacza” powoduje, że stajesz się królikiem doświadczalnym. Zazwyczaj po zażyciu narkotyku, bo ,,dopalacze” to groźne narkotyki, szybko następuje ,,zejście” objawiające się wyczerpaniem, zaburzeniami rytmu serca, nudnościami, niepokojem, stanami lękowymi. Nigdy nie masz pewności czy zażycie ,,dopalacza” nie skończy się śmiercią. Czy ,,dopalacze” są produktami naturalnymi ? Nie są. To produkty zawierające substancje chemiczne, działające psychoaktywnie na ośrodkowy układ nerwowy. Zażywając je wychodzisz ze śmiercią na spacer, z którego możesz już nie wrócić. Nawet, jeżeli trafisz do lekarza, może cię nie uratować, gdyż nigdy nie wiadomo jaka substancja była w danym ,,dopalaczu” i jaką można podać odtrutkę. Czy ,,dopalacze” uzależniają ? Tak. Czasami wystarczy spróbować jeden, dwa razy, a zawartość ,,dopalacza” może spowodować nieodwracalne zmiany w układzie nerwowym człowieka i prowadzić do uzależnienia. Niektóre nowe narkotyki mogą mieć działanie silniejsze niż tradycyjne narkotyki. Osoby uzależnione od ,,dopalaczy” mogą doświadczać głodu substancji, a zaprzestanie ich używania zazwyczaj jest bardzo trudne. Co robić, gdy mamy do czynienia z człowiekiem pod wpływem ,,dopalaczy”? W takim przypadku należy wezwać natychmiast pomoc lekarską. Jeżeli nastąpiła utrata przytomności, zaburzenia świadomości, zatrzymanie oddechu lub nadmierne pobudzenie dzwoń pod numer 112 i postaraj się opisać dyspozytorowi zaistniałą sytuację. Co mogę zrobić gdy podejrzewam, że w punkcie handlowo-usługowym sprzedawane są ,,dopalacze”? Zadzwoń na numer bezpłatnej infolinii Państwowej Inspekcji Sanitarnej, tzw. linii ,,dopalaczowej”: 800 060 800 lub na numer policji 997 i podziel się swoimi spostrzeżeniami. O swoim podejrzeniu możesz powiadomić bezpośrednio w Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej. Pamiętaj, w ten sposób możesz uratować czyjeś zdrowie i życie. Co mogę zrobić gdy znalazłam stronę internetową gdzie sprzedawane są ,,dopalacze”? Zgłoś sprawę na numer bezpłatnej infolinii 800 060 800 i podaj link do strony. Co mi grozi za sprzedaż ,,dopalaczy”? Zostanie na ciebie nałożona kara pieniężna w wysokości od 20 tys. zł. do 1 miliona zł. Za narażenie zdrowia i życia ludzkiego możesz odpowiadać także z art. 165 kodeksu karnego. Wtedy prócz kary pieniężnej możesz liczyć na wyrok od 6 miesięcy do 8 lat więzienia. Po czym poznać, że ktoś z moich bliskich jest pod wpływem ,,dopalaczy”? Osoba po zażyciu nowych narkotyków może być agresywna. ,,Dopalacze” mogą spowodować halucynacje, rozdrażnienie, stany lękowe czy też nadmierne pobudzenie lub też może być ospała i apatyczna. Osoba będąca pod ich wpływem może nie rozpoznawać najbliższych, być wobec nich agresywną. W takich przypadkach należy wezwać pomoc lekarską. Gdzie mogę się zgłosić jeśli ja bądź ktoś z moich bliskich jest uzależniony od dopalaczy? Musisz się zgłosić do najbliższej poradni leczenia uzależnień. Bazę takich placówek możesz uzyskać dzwoniąc pod numer bezpłatnej infolinii 800 060 800, lub wchodząc na stronę internetową Skąd wiemy, że dany produkt jest ,,dopalaczem”? Państwowa Inspekcja Sanitarna zleca wykwalifikowanym laboratoriom przeprowadzenie specjalistycznych badań składu chemicznego produktu oraz oceny przez ekspertów wpływu zidentyfikowanych substancji na organizm ludzki. Jak pomóc osobie, która bierze „dopalacze”? Osobie, która bierze dopalacze, może pomóc tylko specjalista zajmujący się leczeniem uzależnień oraz rodzina i przyjaciele, którzy będą wspierali chorego. Dlatego, jeśli ktoś z Twojego otoczenia ma ten problem pierwszą rzeczą, jaką należy zrobić, jest przekonanie go, żeby zwrócił się po pomoc do specjalisty oraz do rodziny. Osoba uzależniona jest w stanie wciągnąć w nałóg swoich znajomych. Może to grozić także Tobie. Moje dorosłe dziecko jest uzależnione i nie chce się leczyć. Nie mam już siły. W przypadku walki o osobę dorosłą, kiedy nie można zmusić jej do leczenia, sytuacja rzeczywiście może wydawać się trudna. A jednak dopóki dziecko żyje, dopóty jest nadzieja, że wyjdzie z nałogu – ale może się tak stać tylko wtedy, gdy będzie czuło zdecydowane NIE całej rodziny wobec narkotyków. Dlatego warto pójść na terapię dla osób współuzależnionych. Warto też skontaktować się z poradniami profilaktycznymi, gdzie można nauczyć się, jak zmotywować dziecko do podjęcia leczenia, a przede wszystkim zadbać o siebie, wzmocnić swoją psychikę, nabrać siły i pewności siebie. Proszę o informację odnośnie kierowania na leczenie osoby nieletniej. Art. 30 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii umożliwia skierowanie osoby uzależnionej od środków psychoaktywnych, która nie ukończyła 18 roku życia na przymusowe leczenie i rehabilitację. Stosowny wniosek do Sądu Rodzinnego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby, której dotyczy może skierować przedstawiciel ustawowy, krewny w linii prostej, rodzeństwo, bądź faktyczny opiekun. Czas przymusowego leczenia i rehabilitacji nie jest określany z góry, przy czym nie może być on dłuższy niż dwa lata. W przypadku osiągnięcia przez osobę uzależnioną pełnoletniości przed ukończeniem leczenia i rehabilitacji, sąd może je przedłużyć na czas niezbędny do osiągnięcia celu leczenia i rehabilitacji, jednakże łącznie nie dłużej niż do dwóch lat. Jak pomóc osobie, bezpośrednio po zażyciu „dopalaczy”? zadzwonić na pogotowie pod numer 112 lub 999, zachować opakowanie po „dopalaczu” w celu łatwiejszej akcji ratowniczej, nie używać żadnych leków do przybycia lekarza. Znalazłam w domu woreczek z dziwną zawartością. Gdzie mogę sprawdzić, czy to jest narkotyk? Takie ,,znalezisko” należy dostarczyć na policję lub do stacji sanitarno-epidemiologicznej. Co to jest RASFF? RASFF, skrót od angielskich słów Rapid Alert System for Food and Feed, to System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach, który służy organom urzędowej kontroli w krajach będących członkami tego systemu do wymiany informacji o niebezpiecznej żywności, materiałach i wyrobach do kontaktu z żywością i paszach, a także o działaniach podejmowanych aby wyeliminować lub ograniczyć ryzyko związane z tymi produktami. Co to są ostrzeżenia publiczne dotyczące żywności? Ostrzeżenia te są komunikatami o żywności, która może potencjalnie stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumentów, kierowanymi do opinii publicznej, przygotowywanymi przez Główny Inspektorat Sanitarny zgodnie z art. 10 rozporządzenia (WE) nr 178/2002. Główny Inspektorat Sanitarny informuje opinię publiczną, gdy zaistnieją podejrzenia, że dana żywność może stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumentów. W informacjach Główny Inspektorat Sanitarny podaje nazwę takiej żywności określając jej rodzaj, charakterystykę podejrzewanego zagrożenia oraz środki podjęte lub, które są planowane w celu zapobieżenia rozprzestrzeniania się ryzyka. W przypadku, gdy Główny Inspektorat Sanitarny otrzymuje informację o potencjalnym lub istniejącym z całą pewnością ryzyku dotyczącym danej żywności, przygotowane na podstawie tej informacji ostrzeżenie podlega konsultacji z zaangażowanymi organami urzędowej kontroli żywności i podmiotami branży spożywczej. Ostrzeżenie nie stanowi decyzji administracyjnej i nie rozstrzyga o prawach i obowiązkach podmiotów działających na rynku spożywczym. Ma ono na celu wyłącznie poinformowanie opinii publicznej o możliwym ryzyku, biorąc pod uwagę zasadę ostrożności oraz obowiązek zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia w Polsce. Czy konieczne jest zamieszczanie informacji o wartości odżywczej na żywności wytwarzanej przez małych producentów? Zależy to od spełnienia kilku warunków. Przepisami, w których określono obowiązek zamieszczania informacji o wartości odżywczej w etykietowaniu żywności oraz wskazano ewentualne zwolnienia z tego obowiązku są przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (…) (Dz. Urz. UE L 304 z dnia r., z W przepisach art. 6 ust. 3 tego rozporządzenia zezwolono na pominięcie niektórych obowiązkowych danych szczegółowych wskazując, że bez uszczerbku dla innych przepisów unijnych wymagających obowiązkowej informacji o wartości odżywczej, w odniesieniu do środków spożywczych wymienionych w załączniku V nie jest obowiązkowe podawanie informacji, o której mowa w art. 9 ust. 1 lit. l) (informacja o wartości odżywczej). Punkt 19 załącznika V odnosi się do żywności, w tym żywności wytwarzanej ręcznie, dostarczanej bezpośrednio przez wytwórcę małych ilości produktów konsumentowi finalnemu lub miejscowym placówkom handlu detalicznego bezpośrednio zaopatrującym konsumenta finalnego. W celu ustalenia czy w danym przypadku żywność może być zwolniona z obowiązku znakowania wartością odżywczą na podstawie tego wyjątku należy ocenić czy jednocześnie jest ona: wytwarzana w małych ilościach, oraz dostarczana bezpośrednio przez wytwórcę konsumentowi finalnemu lub miejscowym placówkom handlu detalicznego bezpośrednio zaopatrującym konsumenta finalnego. Dana żywność musi być zatem nie tylko wytwarzana w małych ilościach, ale również dostarczana bezpośrednio konsumentom lub miejscowym (lokalnym) placówkom handlu detalicznego (bez dodatkowych pośredników). Niespełnienie któregokolwiek z powyższych wymagań nie daje prawa do zwolnienia z obowiązku znakowania wartością odżywczą z tytułu określonego w punkcie 19 załącznika V. Przepisy rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 nie definiują pojęcia „wytwórcy małych ilości żywności” czy „miejscowych placówek handlu detalicznego”. Kwestie te pozostawiono do ustalenia indywidualnie przez poszczególne państwa członkowskie. Przepisy krajowe obowiązujące w Polsce również nie definiują tych pojęć w kontekście ogólnym, niemniej jednak, można uznać, że z powyższego zwolnienia mogą korzystać: środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego objęte rozporządzeniem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 marca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków uznania działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej (Dz. U. z 2016 r. poz. 451), produkty zbywane w ramach rolniczego handlu detalicznego, o którym mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników do sklepów i restauracji (Dz. U. 2018 poz. 2242), jak również inne środki spożywcze, nieobjęte ww. przepisami, ale spełniające zbliżone wymagania odnośnie do wielkości produkcji oraz lokalizacji sprzedaży. Każdy przypadek może jednak wymagać indywidualnego rozpatrzenia. Przykładowo, zwolnienie nie będzie przysługiwać, gdy żywność jest dostarczona do placówek handlu detalicznego działających na terenie całego kraju lub kilku województw lub jest dostarczana do placówek handlu detalicznego za pośrednictwem hurtowni i innych pośredników. Czy mogę liczyć na dostępność informacji o alergenach odnośnie potraw serwowanych w restauracjach? Tak. Kwestie te regulują przepisy rozporządzenia (UE) nr 1169/2011[1]. Jak wskazano w motywie 4 preambuły do tego rozporządzenia, generalną zasadą prawa żywnościowego jest zapewnienie konsumentom podstawy do dokonywania świadomych wyborów dotyczących spożywanej przez nich żywności i uniemożliwienie jakichkolwiek praktyk, które mogłyby wprowadzić konsumenta w błąd. Obowiązkowe informacje nt. żywności mają również zapewnić bezpieczeństwo konsumentowi spożywającemu dany produkt spożywczy, co jest szczególnie istotne w przypadku osób cierpiących na alergie i nietolerancje pokarmowe. Wymagania dotyczące podawania informacji w odniesieniu do nieopakowanych środków spożywczych (do nich zaliczamy również dania oferowane w placówkach gastronomicznych) zostały określone w art. 44 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 oraz § 19 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych[2]. Przepisy § 19 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) wskazują, że w przypadku środków spożywczych oferowanych do sprzedaży konsumentowi finalnemu lub zakładom żywienia zbiorowego bez opakowania lub w przypadku pakowania środków spożywczych w pomieszczeniu sprzedaży na życzenie konsumenta finalnego lub ich pakowania do bezzwłocznej sprzedaży podaje się nazwę środka spożywczego wskazaną w sposób określony w art. 17 rozporządzenia nr 1169/2011; wykaz składników – zgodnie z art. 18–20 rozporządzenia nr 1169/2011, z uwzględnieniem informacji, o których mowa w art. 21 tego rozporządzenia (tj. wszelkich substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji). Zgodnie z § 19 ust. 2 ww. rozporządzenia MRiRW informacje te podaje się w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób, w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom. Ideą tego przepisu było umożliwienie zainteresowanym konsumentom zapoznanie się z wymienionymi informacjami przed dokonaniem zakupów/złożeniem zamówienia. Wskazany w przepisie „inny sposób” realizacji wymogu podawania informacji pozwala na wybranie najbardziej funkcjonalnej dla danego podmiotu formy podania informacji, np. poprzez zamieszczenie ich w różnego rodzaju katalogach, kartach, czy wyświetlaczach elektronicznych. Ważne jest, aby przekaz informacji był prosty, ogólnie dostępny i eliminował czynnik ludzki (np. zapytany kelner może z pośpiechu nie wymienić wszystkich alergizujących składników zawartych w danej potrawie), a konsument był świadomy, że może takie informacje uzyskać. Wykaz składników i alergenów powinien być tak przedstawiony, aby konsument mógł się z nim zapoznać w sposób bezpośredni, bez zwracania się o pomoc w tym zakresie do obsługi restauracji. Wykaz składników powinien zawierać wszystkie składniki, w tym również te wchodzące w skład składnika złożonego, a nie tylko alergenne – zgodnie z zasadami określonymi w art. 18-20 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011. Przy czym dopuszcza się, aby szczegółowe wykazy składników dla poszczególnych potraw były umieszczone w ogólnie poszczególnych potraw były umieszczone w ogólnie dostępnym katalogu/księdze/wyświetlaczu elektronicznym, jeśli o ich istnieniu i miejscu wyłożenia konsument zostanie odpowiednio poinformowany, np. przez stosowne wpisy w cennikach, kartach menu, itp. Zaprezentowanie alergenów, np. wytłuszczonym drukiem w wykazie składników danego dania będzie spełnieniem wymagań zawartych w art. 21 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 określającym zasady prezentacji składników alergennych. [1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L 304 z str. 18, z [2]rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015 r. poz. 29, z Jakie informacje o produkcie spożywczym powinny znajdować się na stronie Internetowej (zakup żywności przez Internet)? Informacje, których podanie w odniesieniu do żywności jest obowiązkowe wymieniono w przepisach art. 9 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 . Są to: nazwa żywności; wykaz składników; wszelkie składniki i substancje powodujące alergie lub reakcje nietolerancji; ilość określonych składników lub kategorii składników; ilość netto żywności; data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia; wszelkie specjalne warunki przechowywania lub warunki użycia; nazwa lub firma i adres podmiotu działającego na rynku spożywczym, o którym mowa w art. 8 kraj lub miejsce pochodzenia w przypadku przewidzianym w art. 26; instrukcja użycia, w przypadku, gdy w razie braku takiej instrukcji odpowiednie użycie danego środka spożywczego byłoby utrudnione; w odniesieniu do napojów o zawartości alkoholu większej niż 1,2% objętościowo, rzeczywista zawartość alkoholu; informacja o wartości odżywczej. W przypadku sprzedaży na odległość (sprzedaż przez Internet) żywności opakowanej ww. informacje, z wyjątkiem daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia, muszą być dostępne przed ostatecznym dokonaniem zakupu (art. 14 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011). Dodatkowe obowiązkowe dane szczegółowe dotyczące szczególnych rodzajów lub kategorii żywności wskazano w przepisach art. 10 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011. Przykładowo, obowiązkowa jest informacja: „zawiera źródło fenyloalaniny” w przypadku, gdy w wykazie składników produktu zadeklarowano aspartam/sól aspartamu-acesulfamu). Pominięcie niektórych obowiązkowych informacji jest możliwe, jeśli zostało to wskazane w przepisach art. 16 ww. rozporządzenia. Np.: w przypadku ziół i przypraw nieobowiązkowe jest zamieszczanie informacji o wartości odżywczej. Co to jest Zintegrowany Wieloletni Krajowy Plan Kontroli MANCP? Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, państwa członkowskie UE przygotowują Zintegrowany Wieloletni Krajowy Plan Kontroli. Zawiera on informacje dotyczące struktury i organizacji systemu urzędowej kontroli w Polsce obejmującego wszystkie sektory i wszystkie etapy łańcucha produkcji żywności w szczególności: a) żywności i bezpieczeństwa żywności, jej integralności i jakości zdrowotnej na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności, w tym z przepisami mającymi na celu zapewnienie uczciwych praktyk handlowych oraz ochronę interesów konsumentów i zapewnienie im prawa do informacji, a także dotyczącymi wytwarzania i wykorzystywania materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością; b) zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO) w celu produkcji żywności paszy; c) pasz i bezpieczeństwa pasz na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji pasz oraz stosowania pasz, w tym z przepisami mającymi na celu zapewnienie uczciwych praktyk handlowych oraz ochronę zdrowia i interesów konsumentów oraz zapewnienie im prawa do informacji; d) wymogów dotyczących zdrowia zwierząt; e) zapobiegania ryzyku dla zdrowia ludzi i zwierząt stwarzanemu przez produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego i produkty pochodne oraz ograniczania takiego ryzyka; f) wymogów dotyczących dobrostanu zwierząt; g) środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin; h) wymogów dotyczących wprowadzania do obrotu i stosowania środków ochrony roślin oraz zrównoważonego pestycydów, z wyjątkiem sprzętu do aplikacji pestycydów; i) produkcji ekologicznej i etykietowania produktów ekologicznych; j) stosowania i oznakowania chronionych nazw pochodzenia, chronionych oznaczeń geograficznych i gwarantowanych tradycyjnych specjalności. Wieloletni Plan Kontroli uwzględnia działania: Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Celem Wieloletniego Planu Kontroli jest skonsolidowanie i zintegrowanie na poziomie krajowym planów kontroli właściwych władz z poziomu centralnego, regionalnego i lokalnego wszystkich sektorów objętych prawem paszowym, żywnościowym, zdrowia i dobrostanu zwierząt oraz roślin. W Wieloletnim Planie Kontroli zawarto: przegląd struktury i zadań właściwych organów, wskazuje instytucje, które są wyznaczone jako właściwe organy odpowiedzialne za kontrole urzędowe na wszystkich szczeblach tj. centralnym, regionalnym i lokalnym, opis zadań i obowiązków organów urzędowej kontroli, wykaz laboratoriów referencyjnych, obszary dla których zostały wyznaczone oraz właściwe organy odpowiedzialne za te laboratoria, procedury wyznaczania laboratoriów urzędowej kontroli oraz rozwiązania mające zapewnić, że laboratoria te spełniają i działają zgodnie z odpowiednimi normami, opis organizacji i sposobu prowadzenia audytu właściwych organów na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. Jakie badania żywności wykonuje Inspekcja? Państwowa Inspekcja Sanitarna corocznie opracowuje jednolity ramowy plan pobierania próbek do badania żywności w ramach urzędowej kontroli i monitoringu. Zgodnie z kompetencjami PIS obejmuje on urzędową kontrolę i monitoring żywności pochodzenia niezwierzęcego produkowanej i wprowadzanej do obrotu oraz produktów pochodzenia zwierzęcego znajdującego się w handlu detalicznym. Laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej, działające w zintegrowanym systemie badania żywności, badają corocznie w ramach realizacji ww. planu ponad 80 000 próbek środków spożywczych w następujących kierunkach badań: pozostałości pestycydów, metale szkodliwe dla zdrowia (ołów, kadm, arsen, rtęć, cyna), azotany, 3-MCPD i pochodne, zanieczyszczenia mikrobiologiczne, mikotoksyny, histamina, metanol i cyjanowodór, karbaminian etylu, dozwolone substancje dodatkowe oraz ich parametry czystości, GMO, skażenia promieniotwórcze, środki spożywcze poddane działaniu promieniowania jonizującego, jod w soli kuchennej, badania żywności dla określonych grup (wymienionych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 609/2013) i suplementów diety, żywności wzbogacanej (w kierunku witamin i składników mineralnych), materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością, WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), furan, izomery trans kwasów tłuszczowych, alkaloidy tropanowe, akryloamid, gluten, oleje mineralne, tłuszcze przeznaczone do smażenia i inne parametry (ocena organoleptyczna, zanieczyszczenia biologiczne i fizyczne, znakowanie). W przypadku urzędowej kontroli żywności jak i monitoringu w momencie stwierdzenia niezgodności i/lub przekroczeń najwyższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń w żywności określonych w aktach prawnych, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej podejmują niezwłocznie działania w celu wyeliminowania zagrożenia poprzez zabezpieczenie kwestionowanego produktu i/lub wycofanie go z obrotu w drodze decyzji administracyjnych. Jakie produkty podlegają granicznej kontroli sanitarnej? Granicznej kontroli sanitarnej podlegają towary klasyfikowane do kodów CN znajdujących się w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2011 r. w sprawie wykazu towarów, które podlegają granicznej kontroli sanitarnej (Dz. U. Nr 272, poz. 1612). Wzór wniosku o przeprowadzenie kontroli określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 lutego 2007 r. w sprawie wzorów wniosku o dokonanie granicznej kontroli sanitarnej oraz świadectwa spełniania wymagań zdrowotnych (Dz. U. Nr 44, poz. 286). W trakcie kontroli granicznej organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej sprawdza dokumentację towaru, może zostać przeprowadzona kontrola identyfikacyjna oraz bezpośrednia, w tym oględziny towaru. W ramach kontroli bezpośredniej mogą być również pobrane próbki do badań laboratoryjnych. Podczas kontroli dokumentacji sprawdzany jest w szczególności wniosek o dokonanie granicznej kontroli sanitarnej, dokumenty handlowe i identyfikujące daną partię towaru oraz inne dokumenty, w tym np. wyniki badań laboratoryjnych. Obowiązujące przepisy prawne nie określają wykazu dokumentów wymaganych przy granicznej kontroli sanitarnej. W wyniku przeprowadzonej kontroli (z wynikiem pozytywnym) właściwy organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej wydaje, zgodnie z art. 82 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2019 r. poz. 1252, z późn. zm.), świadectwo stwierdzające spełnienie wymagań zdrowotnych przez kontrolowane towary, a na podstawie tego świadectwa organy celne nadają dopuszczalne przeznaczenie celne. Graniczne kontrole sanitarne, o których mowa wyżej, przeprowadzane są na zasadach określonych w ww. ustawie oraz w art. 43-46 oraz 65–72 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego (…) (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) (Dz. Urz. L 95 z str. 1). Ponadto dla niektórych towarów pochodzących z państw trzecich obowiązują bezpośrednio rozporządzenia lub decyzje unijne określające szczególne warunki przywozu dla wskazanych w tych przepisach towarów. Przykładowo kontrole te dotyczą produktów objętych rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2019/1793 z dnia 22 października 2019 r. w sprawie tymczasowego zwiększenia kontroli urzędowych i środków nadzwyczajnych regulujących wprowadzanie do Unii niektórych towarów z niektórych państw trzecich, wykonującym rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 i (WE) 178/2002 oraz uchylającym rozporządzenia Komisji (WE) nr 669/2009, (UE) nr 884/2014, (UE) 2015/175, (UE) 2017/186 i (UE) 2018/1660 (Dz. Urz. UE L 277 z str. 89). Kontrole te są przeprowadzane przez organy PIS na zasadach określonych w przepisach 47–64 rozporządzenia UE 2017/625 oraz w rozporządzeniach delegowanych i wykonawczych wydanych na jego podstawie. Żywność znajdująca się w obrocie nie może być niebezpieczna dla zdrowia i życia człowieka, a podmioty działające na rynku spożywczym mają obowiązek zapewnić, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji, zgodność tej żywności z wymaganiami prawa żywnościowego. Wynika to z art. 14 i 17 ww. rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463). Potwierdzeniem, że produkt spełnia te wymagania może być np. deklaracja producenta lub wyniki badań, których przedsiębiorca może wymagać od danego producenta / dostawcy. Badania produktów można również przeprowadzać we własnym zakresie. W interesie importera jest posiadanie takiej dokumentacji. Ponadto przedsiębiorca powinien posiadać dokumentację umożliwiającą identyfikowalność produktów zgodnie z przepisami art. 18 rozporządzenia nr 178/2002. Oprócz wymagań wynikających ze wskazanych wyżej przepisów istnieje obowiązek znakowania żywności zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (...) (Dz. Urz. UEL 304 z str. 18). W szczególności ze względu na bezpieczeństwo konsumentów należy zwrócić uwagę na obowiązek przekazywania informacji o składnikach alergennych. Ponadto w zakresie znakowania żywności obowiązuje rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 29, z późn. zm.). Dodatkowo z art. 48 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia wynika, że środki spożywcze wprowadzane do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej muszą być oznakowane w języku polskim. Mogą być one ponadto oznakowane w innych językach. Czy można pakować żywność we własne opakowania? W zakresie wymagań higienicznych przedsiębiorcy branży spożywczej są obowiązani do przestrzegania przepisów rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z str. 1, Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 319) Rozporządzenie to nakłada na przedsiębiorców określone obowiązki, jednakże nie reguluje szczegółowo kwestii wymagań higienicznych, a pozostawia dużą swobodę w ich spełnianiu – określa kryteria, które muszą być spełnione, aby został osiągnięty cel, jakim jest bezpieczeństwo żywności. Powyższe przepisy nie odnoszą się do tak szczegółowych kwestii, jak kupowanie żywności (np. wędlin, sera, mięsa) do własnych opakowań klientów. Zgodnie z wymaganiami rozdziału IX załącznika II ww. rozporządzenia na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji, żywność musi być chroniona przed zanieczyszczeniem, które może spowodować, iż stanie się niezdatna do spożycia przez ludzi, szkodliwa dla zdrowia lub zanieczyszczona w taki sposób, że byłoby nierozsądnie oczekiwać, iż zostanie w tym stanie skonsumowana. Dotyczy to również żywności sprzedawanej w sklepach spożywczych (niezależnie od rodzaju produktu). Powyższe wymagania zostały nałożone na przedsiębiorców branży spożywczej, którzy są odpowiedzialni za produkowaną i wprowadzaną do obrotu żywność, zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463). Zatem to przedsiębiorca ma zapewnić, aby sprzedawana żywność (np. wędliny, ser, mięso), była bezpieczna, a stosowane opakowania nie spowodowały ich zanieczyszczenia. Natomiast przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności za stan higieniczny prywatnych opakowań przyniesionych przez klientów, nie ma również wpływu na warunki w jakich konsumenci przechowują opakowania do żywności oraz same środki spożywcze. Przepisy prawa żywnościowego nie wprowadzają zakazu sprzedawania żywności do opakowań (wielokrotnego użytku) przyniesionych przez klientów. Jednakże ostateczna decyzja w tej sprawie należy do przedsiębiorcy, który jest odpowiedzialny za sprzedawany produkt. W przypadku dopuszczania takiej możliwości przez sprzedającego, kupujący powinien mieć świadomość, że dany podmiot nie ponosi odpowiedzialności za ewentualny negatywny wpływ opakowań własnych klientów na zakupioną żywność, standardowo sprzedawaną w opakowaniach oferowanych przez sprzedającego. Zalecenia dla kupujących żywność: Opakowania, które będą używane do pakowania żywności np. w sklepie spożywczym muszą być czyste, suche, nie zanieczyszczone pozostałościami poprzedniej zawartości, a ponadto muszą spełniać wymagania określone dla materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Przykładowo opakowania plastikowe, które mogą być stosowane do żywności są oznakowane poniższym symbolem: Czy można produkować żywność w warunkach domowych? Zgodnie z aktualnym stanem prawnym, osoba rozpoczynająca działalność w zakresie produkcji żywności w pomieszczeniach używanych głównie jako prywatne domy mieszkalne zobowiązana jest do uzyskania wpisu do rejestru zakładów prowadzonego przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej – terenowo właściwego państwowego powiatowego lub granicznego inspektora sanitarnego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2020 r. poz. 2021). Wpis zakładu do rejestru nie podlega opłatom. Wzór wniosku o rejestrację, który należy złożyć do terenowo właściwej powiatowej lub granicznej stacji sanitarno-epidemiologicznej, określa załącznik nr 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2007 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. Nr 106, poz. 730). Wymagania higieniczne, które muszą być spełnione na etapie produkcji i obrotu żywością są określone w rozporządzeniu (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 319). Rozdział III załącznika II do ww. określa wymagania dla pomieszczeń mieszkalnych, w których prowadzona jest produkcja / przetwarzanie żywności: pomieszczenia powinny być tak usytuowane, zaprojektowane i skonstruowane oraz utrzymywane w czystości, dobrym stanie i kondycji technicznej, aby uniknąć ryzyka zanieczyszczenia, w szczególności przez zwierzęta i szkodniki; muszą być dostępne odpowiednie urządzenia, aby utrzymać właściwą higienę personelu (włącznie ze sprzętem do higienicznego mycia i suszenia rąk, higienicznymi urządzeniami sanitarnymi i przebieralniami); powierzchnie do kontaktu z żywnością muszą być w dobrym stanie, łatwe do czyszczenia i w miarę potrzeby, dezynfekcji. Wymaga to stosowania gładkich, zmywalnych, odpornych na korozję i nietoksycznych materiałów, chyba że przedsiębiorstwa sektora spożywczego mogą zapewnić właściwe organy, że inne użyte materiały są odpowiednie; należy zapewnić warunki do czyszczenia i w miarę potrzeby, dezynfekcji narzędzi do pracy i sprzętu; należy ustanowić odpowiednie przepisy/zasady, dla środków spożywczych które będą czyszczone, aby dokonywać tego w sposób higieniczny; należy zapewnić odpowiednią ilość gorącej i/lub zimnej wody pitnej; należy zapewnić odpowiednie warunki i/lub udogodnienia dla higienicznego składowania i usuwania niebezpiecznych i/lub niejadalnych substancji i odpadów (zarówno płynnych, jak i stałych); należy zapewnić odpowiednie udogodnienia i/lub warunki dla utrzymywania i monitorowania właściwych warunków termicznych żywności; środki spożywcze muszą być tak umieszczone, aby unikać, na tyle, na ile jest to rozsądnie praktykowane, ryzyka zanieczyszczenia. Ponadto niezbędne jest wdrożenie i stosowanie procedury opartej na zasadach systemu HACCP, o której mowa w art. 5 rozporządzenia (WE) nr 852/2004, w celu identyfikacji, analizy i kontroli zagrożeń dla bezpieczeństwa żywności, które mogą powstać na etapie produkcji lub obrotu. Procedura powyższa jest opracowywana na potrzeby kontroli wewnętrznej i ma zapewnić bezpieczeństwo żywności poprzez przestrzeganie zasad higieny. Zasady określone w ww. procedurze powinny być przestrzegane przez wszystkie osoby mające kontakt z żywnością, a na żądanie organów urzędowej kontroli żywności muszą być przedstawiane dowody potwierdzające wdrożenie i stosowanie tej procedury w zakładzie. W przypadku produkcji żywności na małą skalę, jak na przykład w odniesieniu do domowej produkcji żywności, można rozważyć zastosowanie tzw. elastycznego podejścia do wymagań higienicznych, zgodne ze stanowiskiem zawartym w dokumencie pt. „Zbiór wytycznych w zakresie wdrażania procedur opartych na zasadach HACCP oraz ułatwień we wdrażaniu zasad HACCP w niektórych przedsiębiorstwach sektora spożywczego” opublikowanym na stronie internetowej Komisji Europejskiej oraz dostępnym na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego Jednakże w każdym tego typu przypadku, również „niewielkich rozmiarów” produkcji żywności, decydująca jest ocena ryzyka i skala zagrożeń ze względu na bezpieczeństwo żywności. Produkcja w kuchni domowej może być prowadzona po wnikliwej analizie warunków sanitarnych procesu produkcji oraz zagrożenia związanego z rodzajem żywności, która miałaby być przygotowywana, skali produkcji oraz grupy konsumentów, do której będzie kierowany produkt (nie każdy rodzaj żywności ze względu na ryzyko, jakie ze sobą niesie, może być wytwarzany w typowych warunkach domowych; nie każde warunki domowe pozwalają na wytworzenie każdego rodzaju środków spożywczych). Nawet produkcja, czy przetwórstwo żywności na niewielką skalę, ze względu na rodzaj żywności tzw. wysokiego ryzyka, może eliminować możliwość elastycznego podejścia w zakresie procedur kontroli wewnętrznej. Producenci żywności na małą skalę w warunkach domowych mogą stosować opracowane w Głównym Inspektoracie Sanitarnym „Wytyczne Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej przy produkcji żywności niezwierzęcego pochodzenia w warunkach domowych z wykorzystaniem surowców roślinnych z własnych upraw oraz w ramach rolniczego handlu detalicznego”, które mogą być pomocne przy produkcji żywności o potencjalnie niskim ryzyku. Ww. wytyczne, jak również informacje dotyczące produkcji żywności w warunkach domowych są dostępne na stronie internetowej GIS – Żywność produkowana w kuchni domowej powinna być oznakowana zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (…) (Dz. Urz. UE L 304 z str. 18). Zgodnie z ogólną zasadą – żywność musi być bezpieczna dla zdrowia i życia człowieka, a odpowiedzialność za jej bezpieczeństwo ponosi producent lub podmiot wprowadzający żywność do obrotu, co wynika z art. 14 i 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463). Czy chcąc prowadzić produkcję lub sprzedaż żywności muszę rejestrować taką działalność w sanepidzie? Przedsiębiorcy prowadzący produkcję lub obrót żywnością są zobowiązani do przestrzegania przepisów prawa żywnościowego, w tym rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności, rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych, ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na podstawie tej ustawy. Zgodnie z art. 61 - 64 ww. ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia każda działalność w zakresie produkcji lub obrotu żywnością pochodzenia niezwierzęcego oraz wprowadzanie do obrotu produktów pochodzenia zwierzęcego, nieobjęte urzędową kontrolą organów Inspekcji Weterynaryjnej - podlega rejestracji przez właściwy terenowo organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Większość zakładów podlega również zatwierdzeniu w drodze decyzji wydawanej przez właściwego państwowego powiatowego lub granicznego inspektora sanitarnego. Zatwierdzenie takie dokonywane jest na podstawie kontroli zakładu, w trakcie której sprawdzane jest spełnienie wymagań higienicznych. Wzór wniosku o rejestrację i zatwierdzenie określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2007 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zgodnie z art. 64 ww. ustawy wniosek o rejestrację i zatwierdzenie należy złożyć co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności. Wymagania higieniczne dla zakładów produkcji i obrotu żywnością, zostały określone w załączniku nr II do rozporządzenia (WE) nr 852/2004. Zgodnie z rozdziałem I tego załącznika pomieszczenia, w których wykonywane są czynności związane z produkcją i obrotem żywnością muszą być utrzymywane w czystości i zachowane w dobrym stanie i kondycji technicznej, a ich wyposażenie, wystrój i konstrukcja mają eliminować ryzyko jej zanieczyszczenia, w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywności. Na podstawie rozdziału XII załącznika II do rozporządzenia nr 852/2004 przedsiębiorca zapewnia nadzór i szkolenia personelu pracującego w produkcji i obrocie żywnością odpowiednio do wykonywanej pracy w zakresie higieny, w tym stosowania zasad systemu HACCP. Ponadto zgodnie z art. 59 ust. 2 ww. ustawy - osoba pracująca w styczności z żywnością powinna uzyskać określone przepisami o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi orzeczenie lekarskie dla celów sanitarno-epidemiologicznych o braku przeciwwskazań do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby. Zgodnie z generalną zasadą prawa żywnościowego – żywność znajdująca się w obrocie nie może być niebezpieczna dla zdrowia i życia człowieka, a odpowiedzialność za jej bezpieczeństwo wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji - ponosi przedsiębiorca. Wynika to z art. 14 i 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002. Czy samochody do transportu żywności podlegają nadzorowi sanepidu? Zgodnie z art. 61 - 64 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2019 r. poz. 1252, z 2020 r. poz. 284, 285) każda działalność w zakresie produkcji lub obrotu żywnością pochodzenia niezwierzęcego oraz wprowadzanie do obrotu produktów pochodzenia zwierzęcego, nieobjęte urzędową kontrolą organów Inspekcji Weterynaryjnej - podlega rejestracji przez właściwy terenowo organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Większość zakładów podlega również zatwierdzeniu. Powyższy obowiązek dotyczy również podmiotów świadczących usługi transportu środków spożywczych. Środek transportu do przewozu żywności podlega zatwierdzeniu jako zakład obrotu żywnością w drodze decyzji wydawanej przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego. Natomiast w przypadku przedsiębiorców branży spożywczej prowadzących zakłady produkcji / obrotu żywnością posiadane przez te podmioty środki transportu do przewozu żywności są traktowane jako część zakładu, który podlega zatwierdzeniu zgodnie z ww. przepisami. W tym przypadku środki transportu nie podlegają oddzielnemu zatwierdzeniu (nie wydaje się oddzielnej decyzji na każdy środek transportu). Na podstawie decyzji o zatwierdzeniu zakład jest wpisywany do rejestru zakładów podlegających nadzorowi organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Działalność w zakresie transportu żywności można rozpocząć po uzyskaniu zatwierdzenia i rejestracji. Podmioty działające na rynku spożywczym są obowiązane do stosowania art. 6 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 319), tj. muszą zapewnić, żeby organ nadzoru zawsze posiadał aktualne informacje na temat zakładów, w tym poprzez powiadamianie o każdej istotnej zmianie w działalności. Oznacza to, że obowiązkiem przedsiębiorcy jest informowanie organu nadzoru o liczbie samochodów wykorzystywanych w ramach prowadzonej działalności oraz każdorazowe przekazywanie informacji o nowych środkach transportu. Jednocześnie również obowiązuje zasada, że nie można wykorzystywać do przewozu żywności środków transportu bez uprzedniego przekazania takiej informacji. Wypełnieniem powyższego obowiązku będzie złożenie przez przedsiębiorcę wniosku o dokonanie zmian w rejestrze zakładów, który jest prowadzony przez właściwy organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Wzór wniosku określa załącznik nr 4 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2007 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. Nr 106, poz. 730). Ponadto ogólne wymagania higieniczne, jakie muszą być spełnione w produkcji i obrocie żywnością, obowiązujące na terenie całej Unii Europejskiej, są określone w rozporządzeniu nr 852/2004. W załączniku II tego rozporządzenia w rozdziale IV znajdują się wymagania obowiązujące przy transporcie żywności, a w rozdziale VIII - dotyczące stanu zdrowia osób. Przepisy ww. rozporządzenia nakładają na prowadzącego zakład produkcji lub obrotu żywnością określone obowiązki, jednakże nie regulują szczegółowo kwestii wymagań higienicznych, a pozostawiają dużą swobodę w ich spełnianiu - określają kryteria, które muszą być spełnione, aby został osiągnięty cel tj. bezpieczeństwo żywności. Na podstawie art. 5 rozporządzenia nr 852/2004 podmiot działający na rynku spożywczym np. prowadzący przetwórstwo żywności ma obowiązek opracowania i wdrożenia procedury opartej na zasadach systemu HACCP, dostosowanej do rodzaju prowadzonej działalności. W ramach tej procedury przedsiębiorca ustala metody i sposób prowadzenia kontroli wewnętrznej. Czy żywność zawierająca w swoim składzie izomery trans kwasów tłuszczowych wymaga powiadamiania Głównego Inspektora Sanitarnego? Obowiązek powiadamiania Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS) wynikający z art. 29 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2020 r. poz. 2021) dotyczy żywności wzbogacanej, czyli środków spożywczych, do których dodawane są witaminy, składniki mineralne lub substancje, o których mowa w załączniku III część B i C do rozporządzenia (WE) Nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji (Dz. Urz. UE L 404 z dnia r., s. 26, z późn. zm.) Ideą wzbogacania żywności jest dodawanie dozwolonych do żywności witamin, składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Natomiast kwasy tłuszczowe typu trans powstają poprzez przemysłowe, częściowe uwodornienie/ utwardzenie olejów roślinnych, dzięki czemu z konsystencji płynnej przechodzą w stałą. Składniki te nie są celowo dodawane do żywności, zatem nie mogą być dodawane w celu jej wzbogacania. Ponadto izomery trans kwasów tłuszczowych są związkami, które powinny być ograniczane w żywności, gdyż mają znaczący wpływ przede wszystkim na ryzyko rozwoju zmian miażdżycowych oraz chorób układu sercowo-naczyniowego. W raporcie technicznym Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjętym w dniu 8 czerwca 2018 r. pt.: „Scientific and technical assistance on trans fatty acids”, który jest dostępny na stronie internetowej pod następującym adresem: na podstawie przeglądu dostępnych dowodów naukowych stwierdzone zostało, że zgodnie z najnowszymi zaleceniami krajowymi i międzynarodowymi spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych powinno być jak najniższe. Dlatego też wprowadzono stosowne ograniczenia rozporządzeniem Komisji (UE) 2019/649 z dnia 24 kwietnia 2019 r. zmieniającym załącznik III do rozporządzenia (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do izomerów trans kwasów tłuszczowych (…) (Dz. Urz. UE L 110 z dnia r., str. 17) w zakresie maksymalnego poziomu tych związków w żywności przeznaczonej dla konsumenta finalnego i w żywności przeznaczonej do dostarczania na potrzeby handlu detalicznego. Ww. składniki zostały umieszczone w części B załącznika III do rozporządzenia (WE) nr 1925/2006, co biorąc pod uwagę zapisy art. 29 ust. 1 pkt 3 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia może powodować mylną interpretację przepisów prawa żywnościowego w odniesieniu do konieczności powiadamiania GIS w przypadku środków spożywczych zawierających w swoim składzie izomery trans kwasów tłuszczowych. W związku z powyższym, produkty zawierające w składzie izomery trans kwasów tłuszczowych nie podlegają obowiązkowi powiadomienia GIS jako żywność wzbogacana w trybie i na zasadach określonych w art. 29 ust. 1 ust. 3 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Egzamin na uprawnienia budowlane, często mimo naszej obszernej wiedzy i doświadczenia, budzi w nas strach i jest powodem stresu. Poniżej przedstawiamy opinie użytkowników naszego programu Uprawnienia Budowlane (do pobrania TUTAJ ), którzy egzamin mają już za sobą 🙂. Kazimierz, uprawnienia konstrukcyjno-budowlane: „W moim zestawie

TEST NA UPRAWNIENIA BUDOWLANE – PRZYKŁADOWE PYTANIA Kogo powinien niezwłocznie zawiadomić o katastrofie budowlanej kierownik budowy? a) właściwy organ ( organy administracji architektoniczno-budowlanej ( Starosta, Wojewoda i GINB ) i nadzoru budowlanego ( PowiatowyINB, WojewódzkiINB i GłównyINB) , stosownie do ich właściwości) b) właściwego miejscowo prokuratora i Policję c) inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta obiektu budowlanego, jeżeli katastrofa nastąpiła w trakcie budowy d) inne organy lub jednostki organizacyjne zainteresowane przyczynami lub skutkami katastrofy z mocy szczególnych przepisów Wymień organy nadzoru budowlanego po reformie administracyjnej : a) PINB – Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego b) WINB – Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego c) GINB – Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego Co należy dołączyć do wniosku o pozwolenie na budowę? 1) Projekt budowlany wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami, wymaganymi przepisami szczególnymi 2) Dowód stwierdzający prawo dysponowania nieruchomością na cele budowlane 3) Decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o zagospodarowaniu przestrzennym 4) W przypadku obiektów usytuowanych na terenach zamkniętych i terenach, o których mowa w pkt 1 , postanowienie o uzgodnieniu z organem administracji architektoniczno-budowlanej, o której mowa w art. 82 projektowanych rozwiązań w zakresie : a) linii zabudowy oraz elewacji obiektów budowlanych projektowanych od strony dróg, ulic, placów i innych miejsc publicznych b) Przebiegu i charakterystyki technicznej dróg, linii komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu, wyprowadzonych poza granice terenu zamkniętego, portów morskich i przystani morskich, a także podłączeń tych obiektów do sieci użytku publicznego. W jakim zakresie jest sprawowany nadzór autorski przez projektanta? a) stwierdzenie w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem b) uzgodnienie możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego Kto powołuje powiatowego inspektora nadzoru budowlanego? PINB jest powoływany przez starostę spośród co najmniej trzech kandydatów wskazanych przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego. Jeżeli starosta nie powoła powiatowego inspektora nadzoru budowlanego w terminie 30 dni od dnia przedstawienia kandydatów, wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego wskazuje spośród nich kandydata, którego starosta powołuje na stanowisko powiatowego inspektora nadzoru budowlanego. Co w pozwoleniu na budowę określa właściwy organ? 1. W decyzji o pozwoleniu na budowę właściwy organ, w razie potrzeby: 1) określa szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych, 2) określa czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych, 3) określa terminy rozbiórki: a) istniejących obiektów budowlanych nie przewidzianych do dalszego użytkowania, b) tymczasowych obiektów budowlanych, 4) określa szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na budowie, 5) nakłada obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, jeżeli jest to uzasadnione względami bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź ochrony środowiska. 2. Właściwy organ w decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu budowlanego, będącego zakładem pracy, nakłada obowiązek uzyskania pozwolenia na jego użytkowanie. Kto może być rzeczoznawcą budowlanym? 1. Rzeczoznawcą budowlanym może być osoba, która: 1) korzysta w pełni z praw publicznych, 2) posiada: a) dyplom ukończenia wyższej uczelni, b) uprawnienia budowlane bez ograniczeń oraz co najmniej 10 lat praktyki odbytej po ich uzyskaniu, c) opinie dwóch rzeczoznawców budowlanych odpowiedniej specjalności. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać uprawnienia do projektowania bez ograniczeń i sprawdzania projektów architektoniczno – budowlanych? : a) posiadania wyższego wykształcenia odpowiedniego dla danej specjalności, b) odbycia dwuletniej praktyki przy sporządzaniu projektów, c) odbycia rocznej praktyki na budowie, Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać uprawnienia do projektowania w ograniczonym zakresie? : a) posiadania średniego wykształcenia odpowiedniego dla danej specjalności lub pokrewnego wyższego wykształcenia, b) odbycia pięcioletniej praktyki przy sporządzaniu projektów, c) odbycia rocznej praktyki na budowie, Co nie jest katastrofą budowlaną? Nie jest katastrofą budowlaną: 1) uszkodzenie elementu wbudowanego w obiekt budowlany, nadającego się do naprawy lub wymiany, 2) uszkodzenie lub zniszczenie urządzeń budowlanych związanych z budynkami, 3) awaria instalacji. Co to jest dziennik budowy? 1. Dziennik budowy stanowi urzędowy dokument przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót i jest wydawany odpłatnie przez właściwy organ. 2. Przed rozpoczęciem robót budowlanych należy dokonać w dzienniku budowy wpisu osób, którym zostało powierzone kierownictwo, nadzór i kontrola techniczna robót budowlanych. Osoby te są obowiązane potwierdzić podpisem przyjęcie powierzonych im funkcji. Kiedy traci się uprawnienia do sprawowania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie? 1. O zakazie wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie orzeka się w przypadku znacznego społecznego niebezpieczeństwa czynu. 2. Zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie może być orzeczony również w stosunku do osoby, która: a) pomimo dwukrotnego upomnienia ponownie dopuściła się czynu, powodującego odpowiedzialność zawodową, b) uchyla się od złożenia nakazanego egzaminu. Kto na wniosek ukaranego orzeka o zatarciu kary i na jakich warunkach? 1. Organ, który orzekał w I instancji o odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, na wniosek ukaranego, orzeka o zatarciu kary, jeżeli ukarany: 1) wykonywał samodzielną funkcję techniczną w budownictwie przez okres: a) 2 lat – w przypadku kary – upomnienie b) 3 lat – od złożenia egzaminu – w przypadku kary – upomnienie + ponowny egzamin, c) 5 lat – po przywróceniu prawa wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie – w przypadku kary – zakaz wykonywania samodzielnej funkcji w budownictwie, na okres od roku do 5 lat, połączonym z obowiązkiem złożenia w wyznaczonym terminie egzaminu 2) w okresach, o których mowa w pkt 1, nie był ponownie ukarany jedną z kar określonych jak wyżej. 2. Informację o zatarciu kary organ, o którym mowa w ust. 1, przesyła do wiadomości zainteresowanemu oraz jednostkom organizacyjnym, stowarzyszeniom i organom, o których mowa w art. 99 ust. 1. ( jednostce organizacyjnej zatrudniającej osobę ukaraną, właściwemu stowarzyszeniowi, organowi który wydał ukaranemu uprawnienia budowlane oraz Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego). 3. Zatarcie kary podlega odnotowaniu w centralnym rejestrze ukaranych. Co powoduje konieczność uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę? : 1. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. 2. W przypadku naruszenia przepisu ust. 1, właściwy organ uchyla decyzję o pozwoleniu na budowę. W jakich przypadkach wygasa ważność pozwolenia na budowę? 1. Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 2 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 2 lata. 2. Rozpoczęcie lub wznowienie budowy, w przypadkach określonych w ust. 1 i w przypadku wcześniejszego uchylenia pozwolenia na budowę, może nastąpić po wydaniu nowej decyzji o pozwoleniu na budowę lub decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót. Kiedy następuję rozpoczęcie budowy? Rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy. Co zaliczamy do prac przygotowawczych na budowie? Pracami przygotowawczymi są: 1) wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie, 2) wykonanie niwelacji terenu, 3) zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów, 4) wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy. Prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na terenie objętym pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem. Do czego obowiązany jest inwestor przed rozpoczęciem robót na które potrzebne jest pozwolenie na budowę? Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które jest wymagane pozwolenie na budowę, właściwy organ oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem, co najmniej na 7 dni przed ich rozpoczęciem, dołączając na piśmie: 1) oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), 2) oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego, 3) informację zawierającą dane zamieszczone w ogłoszeniu, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 (tablice informacyjną ,itd.) Do czego obowiązany jest kierownik budowy? Kierownik budowy (robót) jest obowiązany: 1) prowadzić dziennik budowy lub rozbiórki, 2) umieścić na budowie lub rozbiórce, w widocznym miejscu, tablicę informacyjną oraz ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia; nie dotyczy to budowy obiektów służących obronności i bezpieczeństwu państwa oraz obiektów liniowych, 3) odpowiednio zabezpieczyć teren budowy (rozbiórki). O jakich zmianach obowiązany jest inwestor powiadomić organ? 1. Inwestor jest obowiązany bezzwłocznie zawiadomić właściwy organ o zmianie: 1) kierownika budowy lub robót, 2) inspektora nadzoru inwestorskiego, 3) projektanta sprawującego nadzór autorski, podając od kiedy nastąpiła zmiana. 2. Do zawiadomienia należy dołączyć oświadczenia osób, wymienionych w ust. 1, o przejęciu obowiązków. Kiedy wymagane jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie? 1. Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego jest wymagane, jeżeli właściwy organ: 1) nałożył taki obowiązek w wydanym pozwoleniu na budowę lub 2) stwierdził, że zgłoszony przez inwestora obiekt budowlany został wykonany z naruszeniem warunków, określonych w pozwoleniu na budowę lub 3) wydał, na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 2 lub art. 71 ust. 3, decyzję nakazującą dokonanie określonych czynności, zmian lub przeróbek. 2. Uzyskanie pozwolenia, o którym mowa w ust. 1, jest wymagane także, jeżeli: 1) zachodzą okoliczności wymienione w art. 49 ust. 1 (upłynęło 5 lat od dnia zakończenia budowy obiektu budowlanego lub jego części, a jego istnienie nie narusza przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym, w szczególności ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). 2) przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego ma nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych. Co jest potrzebne do uzyskania przez inwestora pozwolenia na użytkowanie? 1. Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć: 1) oryginał dziennika budowy, 2) oświadczenie kierownika budowy: a) o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę, przepisami i obowiązującymi Polskimi Normami, b) o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także – w razie korzystania – ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu, 3) oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania, 4) protokoły badań i sprawdzeń, 5) inwentaryzację geodezyjną powykonawczą. Jakie organy powinien powiadomić inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie po zakończeniu budowy? 1. Inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić, zgodnie z właściwością wynikającą z przepisów szczególnych, organy: 1) Inspekcji Ochrony Środowiska, 2) Inspekcji Sanitarnej, 3) Państwowej Inspekcji Pracy, 4) Państwowej Straży Pożarnej, o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania. 2. Niezajęcie stanowiska przez organy, wymienione w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, traktuje się jak nie zgłoszenie sprzeciwu lub uwag. W jakich sytuacjach zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga pozwolenia właściwego organu? 1. Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga pozwolenia właściwego organu. Przepisy art. 32 stosuje się odpowiednio. 2. Przez zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części rozumie się w szczególności: 1) przeróbkę pomieszczenia z przeznaczeniem na pobyt ludzi albo przeznaczenie do użytku publicznego lokalu lub pomieszczenia, które uprzednio miało inne przeznaczenie bądź było budowane w innym celu, w tym także przeznaczenie pomieszczeń mieszkalnych na cele niemieszkalne, 2) podjęcie albo zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego lub pracy, warunki zdrowotne, higieniczno-sanitarne lub ochrony środowiska, bądź wielkość lub układ obciążeń. 3. W razie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części bez pozwolenia, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 50 i art. 51 stosuje się odpowiednio. W decyzji, o której mowa w art. 51 ust. 1, właściwy organ może nakazać właścicielowi albo zarządcy przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Co rozumiemy przez katastrofę budowlaną? Katastrofą budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego lub jego części, a także konstrukcyjnych elementów rusztowań, elementów urządzeń formujących, ścianek szczelnych i obudowy wykopów. Kto może sprawować samodzielne funkcje techniczne w budownictwie? Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, określone w ust. 1 pkt 1-5 (projektowanie, kierowanie robotami bud., nadzór inwestorski, kontrola techniczna, itd.), mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją, zwaną dalej „uprawnieniami budowlanymi” wydaną przez organ samorządu zawodowego. Co zaliczamy do samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie? Za samodzielną funkcję techniczną w budownictwie uważa się działalność związaną z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno-organizacyjnych, a w szczególności działalność obejmującą: 1) projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych i sprawowanie nadzoru autorskiego, 2) kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi, 3) kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych elementów, 4) wykonywanie nadzoru inwestorskiego, 5) sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych, 7) rzeczoznawstwo budowlane. W jakich specjalnościach są udzielane uprawnienia budowlane? Uprawnienia budowlane są udzielane w specjalnościach: 1) architektonicznej, 2) konstrukcyjno-budowlanej, 4) instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń: wodociągowych i kanalizacyjnych, cieplnych, wentylacyjnych i gazowych, 5) instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych, 6) innych, ustalonych stosownie do art. 16 ust. 2. Wymień dwa rodzaje uprawnień budowlanych. Uprawnienia budowlane mogą być udzielane do: 1) projektowania, 2) kierowania robotami budowlanymi Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń? Uzyskanie uprawnień budowlanych do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń wymaga: a) posiadania wyższego wykształcenia odpowiedniego dla danej specjalności, b) odbycia dwuletniej praktyki na budowie, Warunkiem zaliczenia praktyki zawodowej jest praca polegająca na bezpośrednim pełnieniu funkcji technicznej na budowie pod kierownictwem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane, a w przypadku odbywania praktyki za granicą pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia odpowiednie w danym kraju. Należy zdać egzamin przed komisją egzaminacyjną po odbyciu praktyki. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie? Uzyskanie uprawnień budowlanych do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie wymaga: a) posiadania średniego wykształcenia odpowiedniego dla danej specjalności lub pokrewnego wyższego wykształcenia, b) odbycia pięcioletniej praktyki na budowie, Warunkiem zaliczenia praktyki zawodowej jest praca polegająca na bezpośrednim pełnieniu funkcji technicznej na budowie pod kierownictwem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane, a w przypadku odbywania praktyki za granicą pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia odpowiednie w danym kraju. Należy zdać egzamin przed komisją egzaminacyjną po odbyciu praktyki. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać uprawnienia do wykonywania na budowie na stanowisku majstra budowlanego i kierowania w powierzonym zakresie robotami budowlanymi? Uzyskanie uprawnień budowlanych do wykonywania pracy na budowie na stanowisku majstra budowlanego i kierowania w powierzonym zakresie robotami budowlanymi wymaga – posiadania co najmniej wykształcenia zasadniczego i dyplomu mistrza w odpowiednim zawodzie budowlanym. Kiedy można rozpocząć roboty budowlane? Po uzyskaniu pozwolenia na budowę lub rozbiórkę, montażu czy remoncie obiektu budowlanego (jeśli jest wymagane) Co należy do obowiązków inwestora ? : 1. Do obowiązków inwestora należy zorganizowanie procesu budowy z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a w szczególności zapewnienie: a) opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów, b) objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy, c) opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, d) wykonania i odbioru robót budowlanych – przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych. 2. Inwestor może ustanowić inspektora nadzoru inwestorskiego na budowie. 3. Inwestor może zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego. Czy można odmówić wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu? 1. Dla obszarów, dla których, zgodnie z art. 13 ust. 1, istnieje obowiązek sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu zawiesza się do czasu uchwalenia planu. 2. Dla obszarów nie wymienionych w ust. 1, a w odniesieniu do których nastąpiło ogłoszenie o przystąpieniu do sporządzenia lub zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, o którym mowa w art. 18 ust. 2 pkt 1, postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu można zawiesić na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy od dnia tego ogłoszenia. Jeżeli w okresie zawieszenia postępowania administracyjnego nie uchwalono miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub nie dokonano jego zmiany, stosuje się odpowiednio przepisy art. 44 albo ustala się warunki zabudowy i zagospodarowania terenu na podstawie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. ( 1999r. Nr15 poz 139 z póź. zm. „Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym” ) Nie można odmówić ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli zamierzenie jest zgodne z przepisami prawa i ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, z zastrzeżeniem art. 2 ust. 2. (w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ) Ile decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu można wydać w stosunku do tego samego terenu? 1. Dla tego samego terenu decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu można wydać więcej niż jednemu wnioskodawcy, doręczając odpis decyzji do wiadomości pozostałym wnioskodawcom i właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, z zastrzeżeniem ust. 1a. 1a. W przypadku inwestycji liniowych wprowadzonych do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego właścicielom i użytkownikom wieczystym nieruchomości, na których inwestycje te mają być realizowane, przekazuje się informacje o wydaniu decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. 2. Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie rodzi praw do terenu oraz nie narusza prawa własności i uprawnień osób trzecich. Informację tej treści zamieszcza się w decyzji. 3. Wnioskodawcy, który nie uzyskał prawa do terenu, nie przysługuje roszczenie o zwrot nakładów poniesionych w związku z otrzymaną decyzją ustalającą warunki zabudowy i zagospodarowania terenu. Kiedy wygasa ważność decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu? Wójt, burmistrz albo prezydent miasta, z zastrzeżeniem art. 50a, stwierdza, w drodze decyzji, wygaśnięcie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli: 1) inny wnioskodawca uzyskał pozwolenie na budowę, 2) zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 35 ust. 1. ( Z dniem wejścia w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub jego zmiany wygasają wydane uprzednio decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, sprzeczne z ustaleniami tego planu ). Na jakiej podstawie wydaje się decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu? 1. W sprawach ustalania warunków zabudowy i zagospodarowania terenu orzeka się, w drodze decyzji, na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu, z zastrzeżeniem art. 13 ust. 1, na podstawie przepisów szczególnych. 2. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu przygotowuje osoba posiadająca uprawnienia urbanistyczne. 3. Decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z zastrzeżeniem ust. 3a i 3b, wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta, po uzyskaniu uzgodnień lub decyzji wymaganych ustawą i przepisami szczególnymi. 3a. W odniesieniu do terenów zamkniętych, w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wydaje wojewoda. 3b. W stosunku do morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wydaje dyrektor właściwego miejscowo urzędu morskiego. 3c. W przypadku inwestycji wykraczających poza obszar jednej gminy decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, dotyczącą terenu położonego w granicach jednego województwa, wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, na obszarze właściwości którego znajduje się największa część terenu inwestycji, w porozumieniu z zainteresowanymi wójtami, burmistrzami lub prezydentami miast. 4. Decyzje, o których mowa w ust. 1 i 2, wydaje się po uzgodnieniu z: 3) Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej, w odniesieniu do inwestycji lokalizowanych w miejscowościach uzdrowiskowych – zgodnie z odrębnymi przepisami, 4) działającym w imieniu wojewody wojewódzkim konserwatorem zabytków, w odniesieniu do obszarów i obiektów objętych ochroną konserwatorską, 5) dyrektorem właściwego urzędu morskiego, w odniesieniu do obszarów pasa technicznego, ochronnego, morskich portów i przystani, 6) właściwym organem państwowego nadzoru górniczego, w odniesieniu do terenów górniczych, 7) dyrektorem regionalnego zarządu gospodarki wodnej, w odniesieniu do przedsięwzięć, które wymagają pozwolenia wodnoprawnego. 8) Prezesem Urzędu Lotnictwa Cywilnego w odniesieniu do obszarów lotnisk i ich otoczenia. Co w decyzji o pozwoleniu na budowę określa właściwy organ? 1. W decyzji o pozwoleniu na budowę właściwy organ, w razie potrzeby: 1) określa szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych, 2) określa czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych, 3) określa terminy rozbiórki: a) istniejących obiektów budowlanych nie przewidzianych do dalszego użytkowania, b) tymczasowych obiektów budowlanych, 4) określa szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na budowie, 5) nakłada obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, jeżeli jest to uzasadnione względami bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź ochrony środowiska. 2. Właściwy organ w decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu budowlanego, będącego zakładem pracy, nakłada obowiązek uzyskania pozwolenia na jego użytkowanie. Tagi Prawo budowlane

d) żadna z odpowiedzi nie jest prawidłowa. 2. Wskaż przepis prawa administracyjnego ustrojowego: a) mieszkańcy województwa tworzą z mocy prawa regionalną wspólnotę sa-morządową; b) prawo do posiadania dowodu osobistego przysługuje każdemu obywate-lowi RP; c) organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie
od wydawcy. wprowadzenie - warunki uzyskiwania uprawnień budowlanych. Rozdział 1. wykaz przepisów, do których zostały opracowane pytania testowe na uprawnienia budowlane. Rozdział 2. pytania testowe na uprawnienia budowlane - jesień 2018. 2.1. Przykładowe pytania na egzamin testowy. 2.2. Odpowiedzi. Rozdział 3.
\n \n \n\nprawo budowlane pytania i odpowiedzi
Zakres uprawnień budowlanych określony w art. 15a ustawy Prawo budowlane. Należy pamiętać o tym, że osoba uprawniona może mieć prawo do wykonywania danej specjalności bez ograniczeń lub ograniczonym zakresie (np. tylko dla określonej wielkości obiektów). Specjalność: Specjalność określona w art. 14 ust. 1 ustawy Prawo budowlane.
1 Ustawa z dnia 07 lipca 1994 r. - Prawo budowlane. 1.1 Obwieszczenie Marszaáka Sejmu RP z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie ogáoszenia jednolitego tekstu ustawy. Jednolity tekst Dz.U.10.243.1623 Zmiany: Dz.U.11.32.159 art.3; Dz.U.11.45.235 art.68, Dz.U.11.135.789 art.59 1 art.1 Ustawa prawo budowlane normuje sprawy utrzymania i rozbiórki:
2LEyn. 279 174 159 115 456 361 139 316 19

prawo budowlane pytania i odpowiedzi